Derde deel van de Ethica:
De oorsprong en de natuur van de gemoedstoestanden
definitie 17

I - II - III - IV - V
voorwoord definities postulaten stellingen definities van de gemoedstoestanden
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41 42 43 44 45 46 47 48 alg.

---

Vertaling
​Definitie 17. Gemoedspijn is droefheid gepaard aan het idee van iets in het verleden dat onverhoopt gebeurde.

Latijnse tekst
XVII. Conscientiæ morsus est tristitia concomitante idea rei præteritæ quæ præter spem evenit. 

Toelichting
​Definitie 17. Het is ook mogelijk dat de zaak waarover we onzeker waren niet gunstig is verlopen: er is iets slechts gebeurd of iets goeds is niet gebeurd en dat tegen de normale of overdreven optimistische verwachtingen in. Dat is de oorzaak van scherpe, bittere gemoedspijn.​​​​